بیمه تجارت‌نو؛ رشد شتابان در آمار یا تحول واقعی در کیفیت؟ / راه آینده بنو، عبور از «رشد تورمی» به سمت «رشد کیفی» 

تیتر20 - شرکت بیمه تجارت‌نو با نماد بورسی «بنو»، در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ یکی از پرتوجه‌ترین شرکت‌های صنعت بیمه بود. گزارش‌های مالی منتشرشده در کدال نشان می‌دهد سود خالص این شرکت نسبت به دوره مشابه سال گذشته بیش از ۱۲۵ درصد رشد داشته است. اما پشت این رشد چشمگیر چه واقعیتی نهفته است؟ آیا بنو در مسیر اصلاح ساختار و افزایش کیفیت پرتفوی گام برداشته یا تنها با رشد عددی حق‌بیمه‌ها، تصویر ظاهری از توسعه ترسیم کرده است؟

رشد پرتفوی در نیمه نخست ۱۴۰۴؛ رشد عددی یا اصلاح واقعی؟
در گزارش میان‌دوره‌ای ۶‌ماهه منتهی به شهریور ۱۴۰۴، حق‌بیمه صادره بیمه تجارت‌نو رشدی قابل توجه را ثبت کرده است. این شرکت توانسته پرتفوی خود را به بیش از ۹ هزار میلیارد تومان برساند و در جمع شرکت‌های میان‌رده صنعت قرار گیرد. اما بررسی جزئی‌تر ترکیب پرتفوی نشان می‌دهد سهم رشته‌های درمان و ثالث هنوز بیش از نیمی از پرتفوی شرکت را تشکیل می‌دهد؛ رشته‌هایی که به ذات پرریسک و خسارت‌زا هستند.

در مقابل، بیمه‌های زندگی سهمی نزدیک به ۴۹ درصد از ارزش بیمه‌نامه‌های صادرشده را در اختیار دارند؛ عددی که در نگاه اول مطلوب به نظر می‌رسد اما با توجه به ترکیب سنی و افق سرمایه‌گذاری بیمه‌گذاران باید با احتیاط تفسیر شود.

تحلیل کارشناسان نشان می‌دهد رشد بنو در بیمه‌های زندگی بیشتر ناشی از انتقال پرتفوی از سایر رشته‌ها بوده تا جذب واقعی مشتریان جدید. به بیان دیگر، شرکت هنوز در مرحله بازآرایی درون‌پرتفویی قرار دارد نه توسعه بازار.

بازده سرمایه‌گذاری؛ رشد از عملیات بیمه‌گری یا سود مالی؟
افزایش ۱۲۵ درصدی سود خالص بنو در نیمه نخست ۱۴۰۴، نشانه‌ای از بازگشت شرکت به مسیر سودآوری است. این رشد در پی اجرای سیاست‌های جدید مدیریتی و افزایش سرمایه‌ای بود که در سال ۱۴۰۳ انجام شد. اما نکته مهم در تحلیل فاندمنتال این است که بخش عمده سود تحقق‌یافته بنو، ناشی از درآمدهای سرمایه‌گذاری است نه عملیات بیمه‌گری.

ترکیب دارایی‌های شرکت نشان می‌دهد بخش قابل توجهی از منابع بنو در سپرده‌های بانکی و سهام بازار سرمایه متمرکز است. اگرچه این ترکیب به حفظ نقدشوندگی کمک می‌کند، اما ریسک نوسان بازار و وابستگی به بازده غیربیمه‌ای را نیز بالا می‌برد. کارشناسان معتقدند چنانچه شرکت بخواهد رشد پایدار داشته باشد، باید نسبت بازده بیمه‌گری به بازده سرمایه‌گذاری را اصلاح کند و شفافیت بیشتری در نحوه تخصیص منابع خود ارائه دهد.

در همین حال، نسبت توانگری مالی بنو به سطح دوم نزدیک شده است؛ نشانه‌ای از بهبود توان پرداخت خسارت‌ها. اما برای حفظ این نسبت، مدیریت باید به سمت کاهش ضریب خسارت و کنترل هزینه‌های اداری حرکت کند، نه فقط افزایش سرمایه‌گذاری‌های مالی.

ضریب خسارت و چالش ساختار مالکیتی؛ اصلاح نیمه‌تمام
کاهش ضریب خسارت به حدود ۴۰ درصد در نیمه نخست ۱۴۰۴ یکی از نقاط روشن عملکرد بیمه تجارت‌نو است. این رقم در مقایسه با میانگین صنعت بیمه که به طور معمول بالای ۵۵ درصد است، مطلوب تلقی می‌شود. با این حال، بخش زیادی از این کاهش به‌دلیل حذف یا کاهش سهم رشته‌های پرخسارت در پرتفوی بوده، و نه از مسیر بهبود مدیریت ریسک.

در کنار این موضوع، ساختار مالکیتی بنو همچنان با محوریت سهامداران بانکی و شبه‌دولتی است. بانک تجارت و پست بانک ایران از سهامداران عمده شرکت محسوب می‌شوند. این ترکیب مالکیتی اگرچه در کوتاه‌مدت به ثبات مالی کمک می‌کند، اما در بلندمدت ممکن است استقلال مدیریتی و چابکی تصمیم‌گیری را تحت تأثیر قرار دهد.

افزون بر این، گزارش‌ها از زیان انباشته بیش از هزار میلیارد تومانی در پایان سال گذشته حکایت دارند؛ مسئله‌ای که نشان می‌دهد مسیر اصلاح ساختار مالی هنوز به نقطه تعادل نرسیده است.

عبور از رشد عددی به رشد واقعی
بیمه تجارت‌نو در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ توانسته از مرحله زیان‌دهی فاصله بگیرد و سودآوری خود را بهبود بخشد. اما چالش اصلی، پایداری این رشد است. رشد عددی حق‌بیمه‌ها اگر با بهبود ترکیب ریسک، توسعه محصولات جدید و مدیریت بهینه منابع همراه نشود، به‌زودی زیر فشار خسارت‌ها و هزینه‌ها فرسوده خواهد شد.

راه آینده بنو، عبور از «رشد تورمی» به سمت «رشد کیفی» است؛ رشدی که بر پایه مدیریت ریسک، اصلاح پرتفوی، افزایش سهم بیمه‌های زندگی واقعی و سرمایه‌گذاری مولد شکل می‌گیرد.

اگر تیم مدیریتی کنونی بتواند این مسیر را با شفافیت و انضباط مالی ادامه دهد، بیمه تجارت‌نو می‌تواند از یک شرکت میان‌رده به یکی از بازیگران تعیین‌کننده بازار بیمه ایران تبدیل شود؛ در غیر این صورت، رشد فعلی تنها به عنوان آمار خوش‌رنگ روی کاغذ باقی خواهد ماند.